Pijnbestrijding tijdens een bevalling

Een bevalling van een kind is een heftige en intensieve ervaring. Zo’n negen maanden leef je toe naar dat moment en toch zien velen er tegenop. Iedere zwangere vrouw weet dat een “normale” bevalling erg pijnlijk is. Maar hoe erg die pijn wordt ervaren verschilt per vrouw en per bevalling.

De pijn wordt veroorzaakt door weeën, samentrekkingen van de baarmoeder. De pijn zit vooral in de buik, maar kan ook voorkomen in de benen, onderrug, rond de vagina of anus. De ontsluitingsfase en de uitdrijving worden ervaren als de meest pijnlijke fases.

Het is goed om je tijdig en kundig te laten informeren over pijnbestrijding. Naar alle waarschijnlijkheid staat pijnbestrijding tijdens een bevalling ook wel als onderwerp om te bespreken met jouw verloskundigenpraktijk.  Als verloskundigenpraktijk Rijswijk willen we jullie alvast wat algemene informatie geven met betrekking tot pijnbestrijding tijdens een bevalling.

Hoe kan je zelf omgaan met de pijn tijdens een bevalling?

Het is belangrijk om je zoveel mogelijk te ontspannen tijdens de bevalling en je niet te laten leiden door angst. Ontspannen kan je beter doen door vooraf goed na te denken over de plek waar jij wil bevallen, een veilige en rustige plek, waar jij je goed voelt; Wie je daarbij wil hebben, je partner of misschien een beste vriendin of je moeder; En hoe je wil bevallen, de houding of misschien in bad? Allemaal om het voor jou zo comfortabel mogelijk te maken. Je moet vooral jezelf kunnen zijn, je niet hoeven schamen en vooral niet opgelaten voelen.

Endorfine

Met een ontspannen houding krijgt jouw lichaam de mogelijkheid om Endorfine aan te maken, Endorfine bevat pijnstillende eigenschappen. De pijn is zeker niet weg, maar Endorfine zorgt er wel voor dat je tussen de weeën door beter kan ontspannen.

Warm bad of warme douche

Een warm bad en een warme douche kunnen ook stimulerend werken. Warmte helpt je ontspannen. Een ontspannen houding heeft positieve invloeden op de voortgang van de ontsluitingsfase.

Hulp van verloskundige, kraamzorg en partner

Tijdens jouw bevalling zijn er verschillende personen aanwezig. Deze personen zijn er om jou te helpen en te steunen. Jouw partner kan een heel belangrijke rol spelen in de mentale ondersteuning. Vaak is de aanwezigheid van een partner al voldoen of even dat knijpje in je hand.

Een verloskundige kan je helpen met het wegpuffen van de weeën tijdens de ontsluitingsfase, geeft aan hoe je met de persweeën om moet gaan, doet tijdens de bevalling nog een aantal controles, stelt je gerust en begeleidt jou zo goed mogelijk door de bevalling heen. Bij een thuisbevalling werkt de verloskundige samen met de kraamhulp. De kraamhulp is ondersteunend aan de verloskundige, maar kan jou ook voorzien van bijvoorbeeld tegendruk of een massage tussen de weeën door. Vraag het maar eens, dan zijn ze daar vast wel toebereid 😊.

De inzet van een Doula

Een Doula staat voor, tijdens en na de bevalling voor jullie klaar. Op een kundige manier kan ze jullie begeleiden en de nodige ondersteuning bieden.  De Doula kan ingezet worden voor ziekenhuis en thuisbevallingen. De meeste doula’s werken als zelfstandig zorgprofessional. Meer informatie kan je vinden op www.doula.nl.

Het volgen van een zwangerschapscursus

Tijdens jouw zwangerschap kan je ervoor kiezen om een zwangerschapscursus te volgen. Buiten het feit om dat het leuk en gezellig is, leer je ook ontzettend veel. Ook m.b.t. de naderende bevalling. Je krijgt professionele handreikingen, praktische tips en een bruikbaar advies.

Informeer bij jouw eigen verloskundigen naar de cursussen bij jou in de buurt.

Medicijnen tegen de pijn tijdens een bevalling

Voor pijnbestrijding met medicijnen moet je altijd naar het ziekenhuis. Reden daarvoor is dat de conditie van de baby goed moet zijn voordat medicijnen worden toegediend. Dit wordt gecontroleerd d.m.v. registratie van de hartslag via minimaal een half uur durend cardiotocogram of CTG. Ook moet bij toediening van medicijnen voortdurend je hartslag, bloeddruk en ademhaling worden gecontroleerd. Ook de conditie van je kindje moet na het geven van de pijnstilling worden bewaakt. De apparatuur daarvoor is alleen in het ziekenhuis beschikbaar.

Injecties met pethidine

Pethidine wordt toegediend via een injectie in je bil of bovenbeen. Pethidine lijkt op morfine. Het werkt binnen een half uur. Anders dan een ruggenprik neemt pethidine de pijn niet helemaal weg. Het verdooft volgens veel vrouwen wel de ergste pijn. Pethidine werkt 2 tot 4 uur. Vanwege de bijwerkingen voor je kind wordt pethidine niet meer gegeven aan het eind van de ontsluiting en wordt er altijd eerst gedurende een half uur een hartfilmpje van de baby gemaakt.

Voor- en nadelen kun je lezen in de folder: "Jouw bevalling: Hoe ga je om met pijn."

Pompje met remifentanil (niet in het MCH)

Remifentanil is een morfineachtige stof die wordt toegediend via een slangetje in de arm (infuus), dat vastzit aan een pompje. Je kunt zelf met een drukknop de hoeveelheid remifentanil bepalen die je via het infuus krijgt. Het pompje is zo afgesteld dat je jezelf nooit te veel kunt geven. Bij het toedienen van Remifentanyl dragen we de zorg helemaal over aan de verloskundige of arts van het ziekenhuis.

Ruggenprik (epiduraal) tijdens een bevalling

Een ruggenprik is een injectie in je onderrug met een combinatie van pijnstillende medicijnen (de medicijnen verschillen per ziekenhuis). Bij deze pijnbehandeling zou je geen pijn meer in je onderlichaam voelen. Toch zijn er vrouwen die nog wel pijn of een mildere pijn ervaren. Regelmatig voelen vrouwen veel druk, ondanks het toedienen van epiduraal.

De anesthesioloog brengt onder plaatselijke verdoving onder in je rug een naald aan. Daarbij moet je je rug bol maken en stil blijven liggen of zitten (ook tijdens de weeën). Via de naald wordt een dun, soepel slangetje in je rug gebracht. De naald gaat er weer uit, het slangetje blijft zitten. Door dit slangetje krijg je tijdens de hele bevalling pijnstillende medicijnen toegediend. Binnen 15 minuten zou de pijnstilling zijn werk moeten doen. Als je een ruggenprik krijgt, dragen wij als verloskundigen de zorg helemaal over aan de gynaecoloog die de bevalling verder zal begeleiden. Ook bij een ruggenprik wordt eerst de conditie van de baby gecontroleerd door middel van een hartfilmpje.

Voor- en nadelen van de ruggenprik kun je lezen in de folder: "Jouw bevalling: Hoe ga je om met pijn."

Nadelen van pijnstilling tijdens een bevalling

Baringspijn is alleen een pijn die je kan ervaren tijdens een bevalling. Het is de aankondiging van jouw kleine kindje. Een mooi en natuurlijk proces. Het toedienen van pijnstilling kent ook nadelen in dit proces.

• Pijnstilling kan van invloed zijn op je ademhaling en op de hoeveelheid zuurstof in je bloed. Daarom moeten jij en je baby bij gebruik van de meeste medicatie continu zorgvuldig in de gaten worden gehouden.
• Iedere vrouw reageert anders op het toedienen van medicatie, het is niet gezegd dat je met het toedienen van medicatie pijnvrij bevalt. Zelfs niet met een ruggenprik.
• Kindjes kunnen na de geboorte nog gevolgen van de medicatie ervaren, bij pethidine kan het meer moeite hebben met ademhalen. In sommige gevallen moet er een injectie toegediend worden om weer goed te kunnen ademhalen.
• Pethidine kan er ook voor zorgen dat kindjes minder goed de borst vinden.
• Je kunt misselijk, suf en slaperig worden, waardoor je de bevalling minder bewust meemaakt en niet meer kunt rondlopen.
• Bij een ruggenprik kan een vrouw bijwerkingen als jeuk en hoofdpijn ervaren.
• Bij de meeste pijnstilling wordt de zorg overgedragen aan het ziekenhuis. Dit is niet persé een nadeel, maar de meeste vrouwen vinden het toch prettiger om hun eigen verloskundigen om het bed te hebben. Dat voelt vertrouwd, gezien de band die je in de afgelopen maanden hebt opgebouwd.
• Het verplaatsen naar een andere omgeving kan ook als onprettig worden ervaren, helemaal wanneer je al een aantal centimeter ontsluiting hebt.

Wees je bewust van de voor- en nadelen en laat je vooraf goed informeren. Maak goede afspraken over het toedienen van medicatie en zorg ervoor dat de aanwezigen bij jou bevalling weten hoe je over het toedienen van medicatie denkt.

Tot slot

Meer informatie op pijn(stilling) kan je vinden onder bevalling, pijn(stilling). Op deze pagina tref je verschillende folders aan en een voorlichtingsfilmpje die wij als verloskundigen van harte kunnen aanbevelen.