Houdingen tijdens jouw bevalling

Er zijn veel verschillende houdingen waarin je kan bevallen. Van de klassieke rugbevalling tot een badbevalling. Wist je dat regelmatig wisselen van houding de bevalling kan stimuleren? Je ervaart minder pijn en in veel gevallen duurt de bevalling minder lang.

Je hebt houdingen bij de ontsluitingsfase en houdingen voor het persen.

Houdingen bij de ontsluiting

Probeer tijdens de ontsluitingsperiode regelmatig van houding te veranderen. Dit helpt bij de pijn van de weeën en kan de bevalling ook versnellen.

Lopen of staan, verticale houdingen

Je kunt er ook voor kiezen om staand je weeën op te vangen. Bewezen is dat een verticale houding (lopen, staan, zitten) meehelpt om de ontsluiting beter te laten vorderen.

Je leunt bijvoorbeeld op een tafel, de wastafel, het aanrecht of de bedrand en wiegt heen en weer met je heupen. Al wiegend vang je jouw weeën op. Staand geef je jouw kindje meer ruimte om dieper te komen. Door de verticale houding drukt het hoofdje van de baby op de baarmoedermond. Rechtop is een natuurlijke houding; de zwaartekracht helpt mee.

Rechtop staan of zitten heeft veel voordelen:

• Minder pijn tijdens de weeën.
• Het persen is minder pijnlijk.
• Het persen duurt minder lang.
• Vrouwen schamen zich minder in deze houding.
• Je hebt meer controle en voelt je minder afhankelijk.

Een enkel nadeel van staand bevallen is het bloedverlies.

Zijligging

Je ligt op je zij en tilt het bovenste been op, waardoor de baby soepel onder het schaambeen door draait. Als je liggend op je zij perst, heeft je baby minder last van de weeën. Het is een prettige houding als de weeën vanuit je rug komen en helpt het hoofdje om de spildraai te maken. Het kan een vermoeiende houding zijn voor het been dat wordt opgetild.

Badbevalling

In warm water kan je beter ontspannen. Een badbevalling is net zo veilig als een “normale” bevalling. Het warme water zorgt ervoor dat jij makkelijker endorfines aanmaakt, een natuurlijke pijnbestrijding. Daarnaast zorgt warm water voor een betere doorbloeding waardoor de weeën krachtiger worden. In bad kan je makkelijk op je knieën of hurken zitten, hangend op de badrand, waardoor de zwaartekracht meewerkt. Dit is beter voor de ontsluiting. Andere voordelen zijn:

• je bent gewichtloos, daardoor kan je beter bewegen en een bevalhouding aannemen die zorgt voor meer ruimte in de bekken. Zo kan de baby beter indalen.
• Vrouwen die in bad bevallen scheuren minder vaak uit.
• Vrouwen ervaren minder stress en zijn over het algemeen ontspannen. Minder stresshormoon zorgt ervoor dat je beter de weeën kan verdragen.  

Handen en knieën

Op handen en knieën kan je eventuele rugweeën beter opvangen. Je kan iets meer tegendruk geven, dan wanneer je bijvoorbeeld op je rug ligt. 

Houdingen voor het persen

Rugligging

Er wordt veel negatief over de rugligging geschreven. Toch blijkt dat veel vrouwen tijdens de uitdrijving prima op hun rug bevallen. Ook al proberen we andere houdingen. Deze houding heeft namelijk het voordeel dat je goed tussen de weeën door kunt ontspannen, je lichaam een goede ronde vorm kan aannemen als je je benen optrekt en je behoorlijk goed kracht kunt zetten. Vanuit de praktijk lijkt het wat minder intensief te zijn.

Zittend bevallen

Voor het wiegen kan je ook een gymbal gebruiken. Je gaat op de gymbal zitten en draait rondjes met je heupen. Dit kan een ontspannen gevoel geven tussen de weeën door. En ook op de gymbal geef je jouw kindje meer ruimte om dieper in je bekken te komen.

Halfzittend

In deze houding leun je met je rug een beetje achterover tegen een losse ruggensteun of een verstelbaar hoofdeind. Gebruik hierbij liever geen losse kussens omdat die gemakkelijk weg kunnen glijden. Je zet je benen gespreid voor je, waarbij je met je vlakke voeten op het bed steunt. Houd je armen gebogen en leg je handen ontspannen op je knieën. Omdat je in deze houding met je lichaamsgewicht op je stuitje en heiligbeen rust, vinden sommige verloskundigen dit geen goede houding. Het onderste gedeelte van je wervelkolom moet namelijk juist vrij kunnen bewegen om je baby door het baringskanaal te laten passeren.

Baarkruk

De baarkruk lijkt op een soort wc, maar dan met ruimte om je kindje op te vangen. Je neemt een hurkende houding aan en wordt ondersteund door de kruk. Zo voorkom je dat jouw benen gaan verzuren. Op de baarkruk vergroot je bekkenuitgang en is er meer ruimte voor het kindje. Jouw partner kan eventueel achter de kruk gaan staan om jou steun te bieden tussen de weeën door. Een nadeel van de baarkruk is dat je iets meer bloed kan verliezen. Te lang op de baarkruk kan ook vervelend worden, jouw verloskundige kan je hierin adviseren. Beval je op de baarkruk dan kan je zelf je kindje aanpakken, maar de verloskundige kan dit ook voor je doen.

Als verloskundigen zien wij wel dat op de baarkruk bij vrouwen de bekkenbodem erg is aangespannen en er minder ruimte is. Dit neemt niet weg dat het voor het eerste stuk van de persfase een goede houding is om meer gevoel te krijgen welke kant je op moet persen.

Hurkend bevallen

Gaat de bevalling heel snel of is er geen baarkruk aanwezig dan is hurkend bevallen een optie. In deze houding zit je gehurkt en ‘hangen’ je armen op de bovenbenen van iemand die achter je op bed zit. Hierbij ondersteun je jezelf dus door met je armen over de benen van je partner te leunen; deze steun kun je vervolgens gebruiken om extra kracht te zetten. Een nadeel van deze houding is wel dat het meestal niet heel lang vol te houden is.

Andere houdingen voor het persen zijn de al eerder genoemde houdingen: zijligging, lopen of staan, in bad of op handen en knieën.

Tot slot

Je hoeft niet persé van tevoren te bedenken in welke houding je wil bevallen. Wij zijn er als verloskundigen heel goed in om te zoeken naar een houding die voor jou op dat moment het beste is. Het is lastig om vooraf te bedenken wat op dat moment fijn is. Toch is het goed om te weten dat er meerdere mogelijkheden zijn en goed is om houdingen af te wisselen (zowel bij het opvangen van de weeën als tijdens het persen).

Bekijk de folder 'Jouw bevalling: Welke houding past bij jou?'  voor meer voorbeelden van bevalhoudingen.